Балалардағы тіс және қызыл иек денсаулығы тек болашақтағы әдемі күлкіге ғана емес, сонымен қатар баланың жалпы денсаулығына да маңызды аспект болып табылады. Ерте жаста тіс проблемалары жақ-бет жүйесінің дамуына және тіпті сөйлеу дағдыларына әсер етуі мүмкін. Сондықтан балалардың тістерін дұрыс күту және уақытылы стоматологқа бару тек сыртқы келбетіне ғана емес, денсаулығына да қамқорлық жасау болып табылады.
Бұл мақалада біз балаларда тістерді қалай дұрыс емдеуге болатынын, сондай-ақ балалар стоматологиясының ерекшеліктерін қарастырамыз.
1. Алғашқы тістер және олардың маңызы
Балаларда тістердің шығу процесі шамамен 6 айдан басталады, бірақ кейбір балаларда бұл сәл ертерек немесе кейінірек болуы мүмкін. Баланың сүт тістері шыққанға дейін ауыз қуысын гигиеналық тұрғыдан бақылау өте маңызды, өйткені бұл микробты қабаттар мен қызыл иек ауруларының пайда болуына жол бермейді.
Нені білу маңызды:
- Тістердің шығуы ыңғайсыздық пен ауру сезімдерімен қатар жүруі мүмкін. Ауырсынуды жеңілдету үшін арнайы тіс шығаратын ойыншықтар мен қызыл иекке арналған гельдерді қолдануға болады.
- Сүт тістерінің шығуының алдында ауыз қуысының гигиенасына көңіл бөлу қажет. Тістерді жұмсақ балалар щеткасы және фторсыз пастамен тазалау керек.
2. Қашан және қалай тістерді тазалауды бастау керек?
Баланың алғашқы тістері шыққан сәттен бастап оларды тазалау керек. Бастапқы кезеңде арнайы балалар щеткасын пайдаланып, пастасыз тазалау жеткілікті. Жаңа тістер пайда болған сайын, балалар үшін фтордың төмен мөлшерін қамтитын пастаны қолдануға болады.
Балалардағы тістерді тазалау бойынша ұсыныстар:
- 3 жасқа дейін тістер пастасыз жұмсақ щеткамен тазаланады.
- 3 жастан кейін фторлы пастаны қолдануға болады, бірақ дозаны дұрыс сақтау маңызды, өйткені фтордың артық мөлшері зиянды болуы мүмкін.
- Тістерді тазалау күн сайын екі рет: таңертең және ұйықтар алдында жасалуы тиіс.
3. Неліктен ерте жастан стоматологқа бару маңызды?
Стоматологқа алғашқы бару 1-2 жаста, баланың алғашқы тістері шыққан кезде басталуы керек. Бұл кезең өте маңызды, өйткені стоматолог тек тістердің жағдайын бақылап қана қоймай, күтім, тамақтану және аурулардың алдын алу туралы кеңес бере алады.
Балалар стоматологиясында қандай процедуралар жасалады?
- Сүт тістерінің жағдайын бағалау. Стоматолог баланың тістерін тексеріп, олардың дамуын бағалайды және ықтимал ауруларды анықтайды.
- Профилактикалық тазалау. Егер тістерде тақта жиналса, стоматолог профилактикалық тазалау жүргізеді, бұл кариес дамуының алдын алады.
- Гигиена бойынша кеңес. Балалар стоматологы тістерді қалай дұрыс тазалау керектігі, щетка мен пастаны қалай таңдау, сондай-ақ тістердің денсаулығы үшін дұрыс диетаны ұсынатын кеңес береді.
- Фторлауды жүргізу. Кейбір жағдайларда стоматолог тіс эмальін нығайту үшін фторлауды ұсынуы мүмкін.
4. Балалардағы жиі кездесетін стоматологиялық проблемалар
Ата-аналардың қамқорлығына қарамастан, балаларда тістердің өсу кезеңінде әртүрлі мәселелер туындауы мүмкін. Міне, ең жиі кездесетін аурулар:
- Кариес. Бұл сүт тістеріндегі ең жиі кездесетін ауру. Балаларда кариес пайда болуына дұрыс тамақтанбау, тәттілердің көп болуы, тістердің жеткіліксіз күтімі себеп болуы мүмкін.
- Қиындықтармен тіс астының реттелуі. Қате тіс асты тұруы тұқым қуалаушылық факторларынан немесе тістерді дұрыс күтпеуден пайда болуы мүмкін. Стоматолог тіс асты түзету үшін брекет немесе басқа ортодонтикалық құралдарды ұсынуы мүмкін.
- Гингивит. Қызыл иек қабынуы — тістердің дұрыс күтімінің болмауы салдарынан балаларда жиі кездесетін тағы бір мәселе. Гингивит уақытында емделмесе, ол ауыр ауруларға әкелуі мүмкін.
5. Баланың тісі ауырғанда не істеу керек?
Баланың тісі ауыратын болса, ауыз қуысында бірдеңе дұрыс емес екенін білдіреді. Стоматологқа бару алдында ауырсынуды жеңілдету үшін келесі әрекеттерді жасауға болады:
- Баланың жасына сай ауырсынуды басатын дәріні беріңіз.
- Тістердің шығуымен байланысты ауырсыну кезінде арнайы гельдер мен ойыншықтарды пайдаланыңыз.
- Жылдам арада стоматологқа барыңыз, бұл асқынулардың алдын алады.
6. Балалардағы тіс ауруларының алдын алу
Баланың тістерін ерте жастан дұрыс күту — стоматологиялық аурулардың алдын алу үшін маңызды кезең. Міне, негізгі кеңестер:
- Стоматологқа тұрақты тексерулер. Егер баланың тістері сау болса да, стоматологқа бару міндетті болуы керек — кемінде жарты жылда бір рет.
- Дұрыс тамақтану. Тәтті және қышқыл өнімдердің тұтынылуын шектеңіз, өйткені олар тіс тақтасының пайда болуына және кариеске себеп болады.
- Тістерді дұрыс тазалау мүмкіндігі. Баланың тістерін дұрыс және үнемі тазалауын қадағалаңыз.
Қорытынды
Балалардағы тістерді дұрыс емдеу және күту — бұл денсаулықтың маңызды аспектісі, ол назар мен қамқорлықты талап етеді. Уақытылы стоматологқа бару, дұрыс гигиенаны үйрету және аурулардың алдын алу балалардың тістерін ұзақ жылдар бойы сау сақтауға көмектеседі. Есіңізде болсын, тістерді күту баланың жасынан басталады, ол тек тазалау ғана емес, сонымен қатар болашақтағы мәселелердің алдын алу үшін маманға баруды да қамтиды.
