Гингиваның қан кетуі — көптеген адамдар жиі кездесетін мәселе, бірақ бақытқа орай ол әдетте емделеді және алдын алуға болады. Осы мақалада біз гингиваның қан кетуінің себептері, оны қалай болдырмау және қандай құралдар қолдану арқылы оның жағдайын жақсартуға болатыны туралы айтамыз.
Гингиваның қан кетуі деген не?
Гингиваның қан кетуі — бұл ауыз қуысындағы тістерді тазалаған кезде немесе қатты тамақ жегенде пайда болатын қанның ағуы. Бұл құбылыс көбінесе гингивит немесе басқа ауыз қуысындағы аурулардан туындауы мүмкін.
Гингиваның қан кетуінің себептері
Гингиваның қан кетуінің негізгі себебі — қабыну, ол бірнеше факторлардан болуы мүмкін:
- Гингивит: Гингивит — бұл ең жиі кездесетін қабыну, ол тіс тақтасының жинақталуынан туындайды. Гингивит — аурудың алғашқы кезеңі, егер уақытында емдемесеңіз, ол ауыр проблемаларға әкелуі мүмкін.
- Пародонтит: Бұл тістерді ұстап тұратын тіндерге әсер ететін ауыр гингивиттің түрі. Пародонтит тістердің түсуіне әкелуі мүмкін.
- Ауыз қуысының гигиенасы төмен болуы: Тістерді дұрыс тазаламау немесе десна күтіміне жеткілікті көңіл бөлмеу бактериялардың жиналуына алып келеді, бұл өз кезегінде қабынуға және қан кетуге әкеледі.
- Гормоналды өзгерістер: Жүктілік, етеккір және менопауза деснаның қабынуына сезімталдығын арттыра алады.
- Құрт аурулары: Диабет, жүрек аурулары және қан аурулары гингиваның қан кетуіне себеп болуы мүмкін.
- Дәрі-дәрмектер: Кейбір дәрі-дәрмектер, мысалы, антикоагулянттар және қан қысымын төмендететін дәрілер, гингиваның қан кетуіне әкелуі мүмкін.
Гингиваның қан кетуінің белгілері
Қан кетумен қатар келесі белгілер байқалуы мүмкін:
- Десна ісінуі және қызаруы.
- Деснаның сезімталдығы.
- Тіс қуысынан жағымсыз иіс шығуы.
- Деснаның қыртысты немесе ауырсынуы.
- Тіс тақтасы және тіс тасы.
Егер осы белгілерді байқасаңыз, стоматологқа бару ұсынылады, өйткені ол уақытында ауруларды анықтап, емдеуді бастауға мүмкіндік береді.
Гингивалық ауруларды диагностикасы
Гингиваның қан кетуімен байланысты ауруларды диагностикалау үшін стоматолог тексеру жүргізеді және төмендегідей зерттеу әдістерін ұсынуы мүмкін:
- Ауыз қуысының тексерісі: Стоматолог деснаның жағдайын, тіс тақтасының және тіс тасын, қабыну мен қан кетудің дәрежесін тексереді.
- Рентген суретке түсіру: Егер дәрігер пародонтит немесе басқа ауруларды күдіктенсе, тістердің айналасындағы сүйек құрылымдарының жағдайын бағалау үшін рентген суреті тағайындалуы мүмкін.
- Клиникалық сынақтар: Десна мен тістердің жағдайын бағалау үшін тіс қалталарындағы тереңдікті тексеру жүргізілуі мүмкін.
Гингиваның қан кетуін қалай болдырмауға болады?
Ауыз қуысының дұрыс профилактикасы мен күтімі гингиваның қан кетуін болдырмауда шешуші рөл атқарады. Міне, бірнеше тиімді ұсыныстар:
Ауыз қуысының тұрақты гигиенасы
- Күн сайын тістерді тазалау — аурулардың алдын алу негізі:
- Тістеріңізді күніне кем дегенде екі рет тазалаңыз: Мекі тіс щеткасын қолдану деснаның жарақаттануын болдырмайды.
- Тіс жіптерін пайдалану: Бұл тістер арасындағы қалдықтарды жоюға көмектеседі және қабынуды алдын алады.
- Антисептикалық ерітіндімен ауызды шайыңыз: Антисептикалық ерітіндімен ауызды шаю бактериялардың көбеюін азайтады.
- Тұрақты стоматологиялық тексерістер: Тұрақты стоматологиялық тексерулер гингивит немесе пародонтит сияқты ауруларды ерте кезеңде анықтауға көмектеседі және емдеуді уақытында бастауға мүмкіндік береді. Стоматологқа жылына екі рет бару ұсынылады.
- Дұрыс тамақтану: Дұрыс тамақтану деснаның саулығын сақтауға маңызды. Сіздің рационыңыз мынадай заттарды қамтитынына көз жеткізіңіз:
- C витамині: Бұл витамин десналарды күшейтуге көмектеседі және қабынуды жояды.
- Кальций және D витамині: Бұл элементтер тістер мен сүйек тіндерінің денсаулығы үшін маңызды.
- Жемістер мен көкөністер: Жоғары антиоксиданттар бар жемістер мен көкөністер десналарды нығайтуға және қан айналымын жақсартуға көмектеседі.
- Темекі шегуден бас тарту: Темекі шегу десналардағы қан айналымын нашарлатып, ауыз қуысындағы аурулар тәуекелін арттырады. Темекі шегуден бас тарту десналардың жағдайын жақсартуға және қабынуды азайтуға көмектеседі.
- Антисептикалық әсері бар тіс пасталарын және ауыз шаю құралдарын қолдану: Антисептикалық әсері бар тіс пастасын қолдану тіс тақтасының және қабынудың пайда болуына жол бермейді. Хлоргексидин немесе фторид қосылған пасталар ұсынылады.
Гингиваның қан кетуін емдеу
Егер гингиваның қан кетуі байқалса, стоматологқа бару және тиімді ем тағайындау маңызды. Емдеу әдістері мыналарды қамтуы мүмкін:
- Кәсіби тіс тазалау: Стоматолог тіс тасын және тақтасын алып тастау үшін кәсіби тіс тазалауды жүргізуі мүмкін, бұл деснаның қабынуын болдырмайды.
- Антибактериалды терапия: Егер гингиваның қан кетуі инфекциядан туындаса, антибиотиктер немесе жергілікті қолданылатын антисептикалық құралдар тағайындалуы мүмкін.
- Хирургиялық араласу: Ауыр жағдайларда, мысалы, пародонтит кезінде хирургиялық емдеу қажет болуы мүмкін, бұл пародонттық қалталарды емдеу немесе десна тіндерін ауыстыруды қамтуы мүмкін.
- Жергілікті антисептикалық құралдар: Антибиотикалық гельдер немесе пасталар қабынуды емдеуге және жазылуды жеделдетуге көмектеседі.
Десна денсаулығын сақтауға арналған кеңестер
Деснаның денсаулығын сақтау үшін келесі кеңестерге назар аударыңыз:
- Мекі тіс щеткасын қолданыңыз.
- Әр тамақтан кейін тістеріңізді тазалаңыз.
- Тістеріңіз арасын мұқият тазалау үшін тіс жіптерін немесе ирригаторды пайдаланыңыз.
- Стоматологқа тұрақты тексерулер мен кәсіби тазалауға барыңыз.
- Ауыз қуысының жағдайына назар аударыңыз және десна ауруларын уақытында емдеуді бастаңыз.
Қорытынды кеңестер
Гингиваның қан кетуі — бұл тек жағымсыз симптом ғана емес, сонымен қатар ауыз қуысындағы ауыр аурулардың белгісі болуы мүмкін. Бұл жағдайдың алдын алу үшін ауыз қуысының гигиенасына, дұрыс тамақтануға және тұрақты стоматологқа баруға мән беру маңызды. Гингиваның қан кетуі белгілері пайда болған жағдайда, маманға хабарласу және уақытында емдеуді бастау қажет.
