Егер айнаға қарасаңыз да, тегіс тістеріңізді көріп, күлімдегенде оны жасырмайтын болсаңыз, брекеттер – бұл тек «тіс бетіне темір салу» ғана емес, өзіңізге деген сенімділікті арттырудың қадамы. Бірақ бұл жолды бастамас бұрын, қалай дайындалу керектігін, не күту керектігін және процесті қалай ыңғайлы етуге болатынын талдап көрейік.
Брекеттер не үшін қажет?
Брекеттер:
- Тістердің қисықтығын түзетуге көмектеседі — тығыз орналасқан немесе үлкен аралықтары бар тістерді түзету.
- Тіс күртінің мәселелерін шешеді — мысалы, жоғарғы тістердің төменгі тістерден тым алға шығуы.
- Функционалдық бұзылыстарды түзетеді — шайнау немесе сөйлеу қиындықтарын шешеді.
Қызықты факт: «Күрделі тіс түзету тек эстетиканы ғана жақсартып қоймай, ауыз қуысының денсаулығын да жақсартады» (European Journal of Orthodontics).
Орнатуға дайындық қалай болу керек?
- Ортодонтпен кеңесу – дәрігер 3D кескіндер арқылы жақтың жағдайын тексеріп, жеке жоспар жасайды.
- Ауыз қуысының емделуі – брекеттер орнатпас бұрын, кариесті емдеп, қызыл иектегі қабынуды емдеу керек.
- Психологиялық дайындық – алғашқы күндерде ыңғайсыздық болуы мүмкін, бірақ ол тез өтеді!
Ұсыныс:
Дәрігерге барлық сұрақтарды қойыңыз, тіпті тіпті «түпкілікті» сұрақтар болса да. Мысалы:
- «Мен үрмелі аспапта ойнай аламын ба?»
- «Түзету үшін қанша рет дәрігерге баруым керек?»
Брекеттердің қандай түрлері бар?
- Классикалық металл – берік және арзан.
- Керамикалық – көп көрінбейді, тістің түсіне ұқсайды.
- Ішкі (лингвальды) – тістердің артқы жағына орнатылады.
Маңызды:
Таңдау тек эстетикаға ғана емес, жағдайдың күрделілігіне байланысты. Маманның ұсынысына сеніңіз!
Орнатудан кейін не өзгереді?
- Тамақтану – алғашқы күндері қатты тамақтарды (жаңғақтар, құрғақ нан) жемеген жөн, ал алма немесе сәбізді кішкене бөліктерге кесіп жеген дұрыс.
- Гигиена – брекеттерден ластануды тазалау үшін арнайы щеткалар мен ирригатор қажет болады.
- Сөйлеу – алғашқы апталарда дикцияда кішкене өзгерістер болуы мүмкін, бірақ тіл тез бейімделеді.
Лайфхак:
Брекеттерден тазарту үшін балауызды тіс жібін қолда ұстаңыз – ол брекеттерге түспейді және тазалауды жеңілдетеді.
Қайта-қайта қойылатын сұрақтар (мифтерсіз!)
«Бұл ауыр ма?»
Алғашқы күндерде ыңғайсыздық сезілуі мүмкін, бірақ ибупрофен негізіндегі препараттар көмектеседі.
«Спортпен айналысуға бола ма?»
Иә, бірақ контакттық спорт түрлері үшін (бокс, регби) қорғаныс капасын кию керек.
«Егер брекет шығып кетсе?»
Элементті сақтап, дереу дәрігерге жазылыңыз – бұл стандартты жағдай және оны оңай түзетуге болады.
Нәтижені қашан көруге болады?
Брекеттерді қолдану мерзімі жағдайдың күрделілігіне байланысты:
- 1 жылға дейін — аздаған ақауларды түзету үшін.
- 2-3 жылға дейін — күрделі тіс күртін бұзылулар үшін.
Жақсы жаңалық:
Уақыт ұзақ болғанымен, алғашқы өзгерістерді 3-4 айдан кейін-ақ көруге болады!
Ең бастысы — қорықпау!
Брекеттер уақытша, ал тегіс тістер мен өзіне деген сенімділік мәңгілікке қалатын болады. Процесс дұрыс өтсін десеңіз, қарапайым ережелерді орындаңыз:
- Ортодонтқа уақытылы барыңыз.
- Гигиенаны сақтаңыз.
- Брекеттерді шектеу емес, көмекші ретінде қараңыз!
