Баланың тәттілерді жегеннен кейін асқазанында ауырсыну әртүрлі себептермен пайда болуы мүмкін. Тәтті тағамдар асқазан-ішек жолдарына (АІЖ) тітіркендіргіш әсер етуі мүмкін, әсіресе бала көп мөлшерде тәтті жесе немесе оның асқорыту жүйесінің ерекшеліктері болса. Бұл мәселені түсіну үшін негізгі себептер, мүмкін болатын белгілер және үйде емдеуге болатын жағдайлар мен дәрігерге жүгіну қажет болған кездер туралы қарастырайық.
Тәттілерден кейін асқазандағы ауырсынудың мүмкін болатын себептері:
1. Тәттілерді көп жеу
Қантқа бай тағамдарды (кәмпиттер, шоколад, торттар, газдалған сусындар) шамадан тыс тұтыну асқазан-ішек жолдарының ауыртпалығын арттырады. Қант ішекте ашу процестерін тудырып, газдардың, ісінудің және дискомфорттың пайда болуына себеп болады. Баланың асқазаны ересектерге қарағанда сезімтал болғандықтан, тіпті аз мөлшердегі тәттілер де жағымсыз әсер етуі мүмкін.
2. Асқазан-ішек жолдарының функционалдық бұзылыстары
Балаларда жиі функционалдық бұзылулар, мысалы, ішек тітіркенуі синдромы (ІТС) кездеседі. Тәттілер ішек спазмдарын, ісіну мен ауырсынуды тудыруы мүмкін, әсіресе баланың осыған бейімділігі болса.
3. Лактоза жетіспеушілігі
Егер тәттілер сүт өнімдерін (мысалы, балмұздақ, сүтті шоколад) қамтитын болса, баланың уақытша лактозаға деген төзбеушілігі болуы мүмкін. Бұл асқазанда ауырсыну, ісіну және диареямен көрінеді.
4. Аллергия немесе тағамға төзбеушілік
Кейбір балалар тәттілердің құрамындағы какао, жаңғақтар, бояғыштар немесе консерванттар сияқты компоненттерге аллергиясы болуы мүмкін. Бұл тек асқазан ауруын ғана емес, сонымен қатар бөртпе, қышу немесе ісіну тудыруы мүмкін.
5. Ішек дисбактериозы
Егер баланың ішек микрофлорасының теңгерімі бұзылған болса, тәттілер бұл жағдайды нашарлатуы мүмкін. Қант патогенді бактериялардың көбеюіне себеп болып, ісіну, ауырсыну және ішек жұмысында бұзылыстар тудырады.
6. Асқазан-ішек жолдарының аурулары
Егер баланың асқазанында созылмалы аурулар (гастрит, панкреатит, холецистит) болса, тәттілер оның өршуіне себеп болуы мүмкін. Бұл жағдайда ауырсыну қатты болады және құсу, диарея сияқты белгілермен бірге жүруі мүмкін.
Үйде қалай емдеуге болады:
Егер асқазан ауырсынуы әлсіз немесе орташа дәрежеде болса, және басқа алаңдататын белгілер жоқ болса, мәселені үйде шешуге болады. Бұл үшін:
1. Тәттілерді болдырмау
Балаға тәттілерді беруді тоқтатып, оның жағдайын бақылаңыз. Кейде қант тұтынуды шектеу ауырсынуды тоқтатуға жеткілікті болады.
2. Көп мөлшерде сұйықтық ішу
Балаға таза су немесе әлсіз шай беріңіз, бұл денеге артық қант пен токсиндерден арылуға көмектеседі.
3. Сорбенттер қолдану
Егер бала тәттілерден артық тамақтанған немесе жеңіл улану белгілері байқалса, сорбенттер (мысалы,
