1. Балалардағы құсу дегеніміз не?
Құсу — бұл асқазанның ішіндегісінің ауыз арқылы сыртқа шығуының рефлекстік процесі. Балаларда құсу жиі әртүрлі аурулардың белгісі болуы мүмкін, олар инфекциялардан бастап улануларға дейін. Құсу жағымсыз болғанымен, көп жағдайда ол денсаулыққа айтарлықтай қауіп төндірмейді, егер ол басқа алаңдататын белгілермен бірге жүрмесе.
2. Балаларда құсудың негізгі себептері:
- Инфекциялық аурулар: вирустық және бактериялық инфекциялар (мысалы, гастроэнтерит, тұмау, суық тию).
- Тамақтан улану: жарамсыз немесе дұрыс дайындалмаған тағамдар.
- Өнімдерге аллергия: сүт, жұмыртқа, жаңғақтар және басқа өнімдер аллергиялық реакция тудыруы мүмкін.
- Ас қорыту жүйесінің бұзылуы: гастрит, қышқыл рефлюкс, асқазан қышқылы.
- Артық тамақтандыру немесе асқазанның тым тез толуы: тым көп немесе тез тамақ қабылдау.
- Ыстық ауа райы немесе физикалық жүктеме: ыстық күндерде дененің қызуы немесе шамадан тыс физикалық белсенділік.
- Психологиялық факторлар: стресс, алаңдаушылық немесе қорқу.
3. Баланың құсуын үйде қалай емдеуге болады?
- Көп мөлшерде сұйықтық ішу: Бұл жағдайда дегидратацияның алдын алу өте маңызды, өйткені сұйықтық жоғалту пайда болуы мүмкін. Баланы жиі, бірақ бірден көп емес мөлшерде сумен, регидратация ерітінділерімен (мысалы: Oral Rehydration Salts) ішкізіңіз. Өте көп сұйықтық ішуден аулақ болыңыз, өйткені бұл жаңа құсуды тудыруы мүмкін.
- Тағамды шектеу: Құсу болғаннан кейін алғашқы бірнеше сағат ішінде баланы тамақтандырмаңыз. 4-6 сағаттан соң жеңіл тағамдар (күріш сорпасы, картоп пюресі) енгізуге болады.
- Дәрі-дәрмектерді қолдану: Егер құсу өте күшті болса немесе іш ауруымен қатар жүрсе, дәрігердің ұсынысымен құсуға қарсы препараттарды (мысалы, Метоклопрамид немесе Домперидон) қолдануға болады.
- Демалу және тыныштық: Баланың демалуына мүмкіндік беріңіз. Стресті және алаңдаушылықты азайту үшін тыныш және жайлы орта жасауға тырысыңыз.
4. Қашан дәрігерге бару қажет?
- Құсу бірнеше сағат бойы тоқтамаса.
- Бала іш ауруына шағымданса, әсіресе асқазан немесе қабырға астында ауырсыну болса.
- Құсу жоғары температурамен (38,5°C-тан жоғары) қатар жүрсе.
- Бала жалқау, апатиялы болып, тыныс алу проблемалары байқалса.
- Құсу ішінде қан немесе қара түсті сұйықтық болса (асқазанның қан кетуін көрсетуі мүмкін).
- Құсу бас жарақатынан немесе құлаудан кейін пайда болса.
- Бала 6 айдан кіші болса және құсу бірнеше рет қайталанса.
5. Баланың құсуын болдырмаудың жолдары:
- Дұрыс тамақтану: Баланың тамақ сапасына мән беріңіз. Аллергия немесе улануды тудыратын өнімдерден аулақ болыңыз және баланың асқазанын артық жүктемеңіз.
- Тамақтану тәртібі: Баланы жиі, бірақ аз мөлшерде тамақтандырыңыз, бұл асқазанның шамадан тыс толып кетуіне жол бермейді.
- Гигиена: Баланы тамақтанар алдында және дәретхананы пайдаланғаннан кейін қолын жууға үйретіңіз, себебі бұл инфекциялардан қорғайды.
- Қалыпты физикалық белсенділік: Тамақтанғаннан кейін бірден белсенді ойындардан аулақ болыңыз, бұл ас қорыту жүйесіне шамадан тыс жүктеме түсірмейді.
- Тыныш және жайлы орта құру: Стресс пен алаңдаушылық құсуды қоздыруы мүмкін. Баланы тыныш ортада ұстаңыз және оған қолайлы жағдайлар жасаңыз.
Қорытынды:
Балалардағы құсу әрдайым қауіпті бола бермейді, бірақ олардың жағдайын мұқият бақылап отыру маңызды. Құсу жалғасса немесе басқа белгілермен бірге жүрсе, дәрігерге баруды кешіктірмеңіз.
