Үтіктен күйік шалу – термиялық күйік, ол терінің үтіктің ыстық бетіне тиюі нәтижесінде пайда болады. Үтіктің температурасы әдетте 100-250 градус Цельсий аралығында болады, бұл теріні зақымдауы мүмкін, ол контактінің ұзақтығы мен температурасына байланысты.
Күйіктің дәрежелері
- 1-дәрежелі күйік — терінің жоғарғы қабатын (эпидермис) ғана зақымдайтын беткейлік зақымдану. Қызару, ауырсыну, аздаған ісіну байқалады.
- 2-дәрежелі күйік — терінің терең қабаттарына зақым келтіріледі, көбік пайда болуы мүмкін. Күйік күшті ауырсынумен, ісінумен және қызарумен жүреді.
- 3-дәрежелі күйік — терінің барлық қабаттарына, соның ішінде дерма мен гиподермаға дейінгі терең зақымданулар. Тіндердің некрозы пайда болуы мүмкін, тері ақ, қара немесе балауыз тәрізді болады.
Үтіктен күйік болғанда не істеу керек?
Салқындату
Күйік шалған кезде бірінші істейтін нәрсе — зақымданған тері учаскесін салқындату. Суық су астында (шамамен 10-15 минут) суыту арқылы терінің температурасын тиімді түрде төмендетуге және ауырсынуды азайтуға болады. Егер суға қол жеткізу мүмкін болмаса, суық компресстерді қолдануға болады.
Көбікшелерді тесуге болмайды
Егер көбікшелер пайда болса, оларды тесуге болмайды. Бұл инфекцияның пайда болуына әкелуі мүмкін. Көбікшелер зақымданған теріні сыртқы әсерлерден қорғауға көмектеседі.
Мазьдар немесе гельдер қолдану
Ауырсынуды жеңілдету және қабынудың алдын алу үшін пантенол, алоэ вера немесе антибактериалды компоненттері бар арнайы препараттарды қолдануға болады (Bepanthen, Aloe Vera Gel, Fucidin). Бұл тіндердің қалпына келуін жеделдетеді және инфекцияның алдын алады.
Май немесе майлы кремдер қолданбаңыз
Өсімдік майын немесе майлы құрамды кремдерді қолданбаңыз, себебі олар қабынуды күшейтіп, инфекцияны тудыруы мүмкін.
Қашан дәрігерге жүгіну керек?
- 2-дәрежелі күйіктер үлкен көпіршектермен — егер зақымдану терінің үлкен бөлігін қамтыса немесе көпіршектер үлкен болса, кәсіби көмек алу үшін дәрігерге жүгіну керек.
- 3-дәрежелі күйіктер — егер тері терең қабаттарында зақымданса және тіндердің некрозы байқалса, дереу медициналық көмекке жүгіну қажет. Бұл ауыр күйіктер, олар кәсіби емдеуді қажет етеді.
- Инфекция белгілері — егер күйік орны қызарып, іріңдесе, ауырсыну немесе ісіну пайда болса, бұл инфекцияның белгілері болуы мүмкін және дәрігерге дереу жүгіну қажет.
- Сезімтал аймақтар зақымдалса — егер күйік бетке, көзге, жыныс мүшелеріне немесе ірі буындарға әсер етсе, бұл жағдайларда шұғыл медициналық көмек қажет.
Маңызды ескерту:
Күйіктерді елемеңіз, әсіресе егер олар күшті ауырсынумен, ісінудің ұлғаюымен немесе басқа белгілермен қатар жүрсе. Дұрыс емделсе, көп жағдайда термиялық күйіктер ұзақ мерзімді салдарсыз жазылады, алайда дұрыс емес емдеу инфекцияға, тыртықтарға және тіпті созылмалы мәселелерге әкелуі мүмкін.
