Ақыл тістері — бұл қатардағы соңғы тістер, олар әдетте 18–25 жас арасында, кейде кейінірек шығуы мүмкін. Олар өз атауын сол себепті алған, өйткені олар адам ақылының толығуын білдіретін жаста шығады. Бірақ бұл тістердің шығуы жиі ыңғайсыздық пен ауруды тудырады.
Неліктен ақыл тісі ауырады?
Ақыл тістері бірнеше себептерден ауруы мүмкін:
- Тіс үшін орынның жетіспеушілігі: Ақыл тістерінің дұрыс шығып кетуі үшін жиі орныңыз жетпейді, бұл олардың бұралып шығуына немесе бұрыштап өсуіне әкеледі. Бұл көрші тістер мен тіндерге қысым жасап, ауру туғызады.
- Десна қабынуы: Ақыл тісі шыққанда десна қабынып, "қапшық" пайда болады. Бұл жерге тамақ қалдықтары мен бактериялар жиналып, инфекцияға әкелуі мүмкін.
- Кариес немесе пульпит: Ақыл тістері аулақ орналасқан, және оларды тазалау қиын, бұл кариес пен нерв қабынуының тәуекелін арттырады.
- Ретинит тістері: Ақыл тісі толық шықпаса және сүйек немесе десна астында қалып қойса, бұл тұрақты ауырсыну тудырады.
Ақыл тісінің өсуі кезінде пайда болатын симптомдар:
- Тістің айналасында қышу немесе қатты ауырсыну.
- Десна немесе бет аумағында ісік.
- Ауызды ашуда қиындықтар.
- Аузынан жағымсыз иіс шығу (бактериялардың жиналуынан).
- Желіну немесе шайнау кезінде ауру.
Ауырсынуды қалай жеңілдетуге болады?
Егер ақыл тісі ауырып жатса, жағдайды уақытша жеңілдетуге болады:
- Полоскание: Тұзды ерітінді (1 шай қасық тұзды бір стакан жылы суға) немесе антисептиктер (Chlorhexidine) қолданыңыз. Бұл қабынуды азайтады.
- Ауырсынуды басатын дәрілер: Ибупрофен немесе Парацетамол қабылдаңыз, ауырсынуды және қабынуды жеңілдетуге көмектеседі.
- Салқын компресс: Матаға оралған мұзды бетке 10-15 минутқа қойыңыз. Бұл ісікті азайтады.
- Гигиена: Тістеріңізді мұқият тазалаңыз, бірақ қабынған деснаны жарақаттамауға тырысыңыз.
Қашан дәрігерге жүгіну керек?
Егер төмендегі белгілер байқалса, стоматологқа баруды кейінге қалдырмаңыз:
- Ауырсыну басылмайды немесе ауырсынуды басатын дәрілермен жеңілдемейді.
- Бетіңізде күшті ісік немесе жұтқыншақпен қиындықтар пайда болды.
- Температура көтерілуі.
- Тіс жартылай шыққан және үнемі ыңғайсыздық тудырады.
Емдеу процесі:
Стоматолог тексеру жүргізіп, тістің жағдайын бағалау үшін рентген түсіреді. Осы жағдайға байланысты ол келесілерді ұсынуы мүмкін:
- Қабынуға қарсы дәрілер мен антибиотиктер тағайындау.
- Тістің үстіндегі "қапшықты" алып тастау, егер қабыну болса.
- Ақыл тісін алу туралы ұсыныс, егер ол дұрыс өспесе немесе асқынулар тудырса.
Ақыл тісін алу:
Ақыл тісін алу — жиі жүргізілетін процедура, әсіресе тіс ретинирленген немесе мәселелер тудырса. Қазіргі анестезия әдістері процесс ауыртпалықсыз етеді. Операциядан кейін дәрігердің ұсыныстарын сақтау маңызды: қатты тағамдардан аулақ болыңыз, алғашқы күндері артық қыздырудан және полоскание жасаудан сақтаныңыз.
Проблемаларды алдын алу:
Асқынулардан аулақ болу үшін, стоматологқа үнемі барып, ақыл тістерінің жағдайын бақылап отырыңыз. Ерте диагностика маңызды мәселелердің алдын алуға көмектеседі.
Ақыл тістері әрдайым алаңдаушылық тудырмайды, бірақ олардың жағдайын бақылап, уақытында маманға жүгіну маңызды. Денсаулығыңызды күтіңіз!
