1. Тістің сезімталдығы деген не?
Тістің сезімталдығы — бұл тістердің суық, ыстық, қышқыл немесе тәтті тағамдар мен сусындарға, сондай-ақ тіс тазалаған кезде ауырсынумен немесе дискомфортпен жауап беруі. Бұл жағдайдың күшеюі адамның қалыпты өмір сүруіне кедергі келтіруі мүмкін.
2. Тістің сезімталдығы қалай көрінеді?
Тістің сезімталдығының белгілері әр түрлі болуы мүмкін:
- Суық немесе ыстық тағамдар мен сусындармен ауырсыну.
- Қысқа уақытқа созылатын ауырсыну, тітіркендіргіш факторды жойған соң жоғалатын.
- Белгілі бір тістерде ғана сезімталдық болуы мүмкін.
3. Тістің сезімталдығының себептері
3.1 Эмальдың тозуы
- Эмальдың жұқаруы немесе зақымдануы сезімталдыққа әкеледі, өйткені дентин (тістің жұмсақ қабаты) сыртқы әсерлерге көбірек ұшырайды.
- Себептері:
- Қышқыл тағамдарды жиі тұтыну.
- Қатты щетка қолдану немесе дұрыс емес тазалау техникасы.
3.2 Гингиваның тартылуы
- Қызыл иектің тартылуы кезінде тіс түбірі ашылып, сезімталдық артады.
3.3 Тіс жарқылдары мен зақымдары
- Эмальдағы микрожарқылдар немесе жарақаттар сезімталдыққа себеп болуы мүмкін.
3.4 Тіс пломбаларының мәселелері
- Сапасыз немесе тозған пломбалар тіс түбірінің ашылуына және сезімталдыққа әкеледі.
3.5 Кариес
- Кариес тістің сыртқы қабатын бұза отырып, сезімталдық тудырады.
3.6 Ақпараттандыру құралдарын шамадан тыс қолдану
- Ақпараттандыру пасталары немесе гельдерін жиі қолдану эмальды әлсіретіп, сезімталдықты арттырады.
4. Тістің сезімталдығын қалай азайтуға болады?
4.1 Сезімтал тістерге арналған арнайы пасталарды қолдану
- Нитрат калийі бар пасталар тіс нервтерін тыныштандырып, ауырсынуды азайтады.
- Ұсыныстар:
- Пастаны күнделікті қолданыңыз.
- Тістерді жұмсақ щеткамен тазалаңыз.
4.2 Тістерді дұрыс тазалау техникасы
- Жұмсақ щеткаларды пайдалану және тістерді қатты тазаламау маңызды.
- Ұсыныстар:
- Тістерді екі рет тазалаңыз, артық күш қолданбай.
- Жұмсақ щетканы таңдаңыз.
4.3 Қызыл иек ауруларының алдын алу
- Қызыл иектердің күйін бақылау және қабынулардан сақтау.
- Ұсыныстар:
- Жұмсақ щеткалар және антибактериалды ауыз сумдарын пайдаланыңыз.
- Стоматологқа тұрақты түрде қаралыңыз.
4.4 Қышқыл және тәтті тағамдарды шектеу
- Қышқыл тағамдар мен сусындар эмальды бұзып, сезімталдықты күшейтеді.
- Ұсыныстар:
- Қышқыл сусындарды сору арқылы ішіңіз.
- Аузыңызды сумен шайыңыз.
4.5 Кариес және тіс жарқылдарын емдеу
- Кариес немесе тіс жарқылдарын емдеу ауырсынуды азайтуға көмектеседі.
- Ұсыныстар:
- Стоматологиялық тексерулерді тұрақты өткізіп тұрыңыз.
- Пломбалар мен жабындарды қолдану.
4.6 Фторлы құралдарды қолдану
- Фторлы пасталар мен ауыз сумдары эмальды күшейтіп, тіс сезімталдығын төмендетеді.
- Ұсыныстар:
- Фторлы пасталарды қолданыңыз.
- Стоматологиялық клиникада фторлауды жүргізіңіз.
5. Қашан стоматологқа жүгіну керек?
- Егер сезімталдық белгілері жоғалмаса немесе күшейсе, стоматологқа бару қажет.
- Маңызды ескерту:
- Белгілерді елемеңіз — ерте жүгіну ауыр асқынулардың алдын алады.
- Ауыз қуысының гигиенасын сақтап, стоматологқа тұрақты түрде қаралып тұрыңыз.
6. Қорытынды кеңестер
Тістің сезімталдығы — бұл жиі кездесетін және жағымсыз мәселе. Дұрыс ауыз гигиенасы, арнайы пасталарды қолдану және тітіркендіргіш факторлардан аулақ болу ауырсынуды азайтуға көмектеседі. Егер сезімталдық кетпесе немесе нашарласа, стоматологқа жүгіну қажет.
