Нервтік кернеу — бұл күнделікті өмірде әрқайсымызды алаңдататын жағдай. Жұмыс, оқу, отбасылық мәселелер, әлеуметтік міндеттер — барлығы стрессті және шаршауды тудыруы мүмкін. Дұрыс түсіну қажет, ұзақ уақытқа созылған нервтік кернеу денсаулыққа ауыр зардаптар әкелуі мүмкін, мысалы, ұйқысыздық, бас аурулары, депрессия және жүрек-қан тамырлар жүйесінің проблемалары. Алайда бұл жағдаймен күресу және ішкі тыныштықты қалпына келтірудің көптеген жолдары бар. Бұл мақалада біз нервтік кернеуді жеңілдетуге және өмір сапасын жақсартуға арналған практикалық кеңестерді бөлісеміз.
Нервтік кернеудің себептері
Нервтік кернеу — организмнің стресстік жағдайларға реакциясының нәтижесі. Бұл физикалық немесе психикалық жүктемелердің шамадан тыс болуы, қақтығыстар немесе алаңдаушылықтардан туындайтын эмоциялардан болуы мүмкін. Жұмыс немесе жеке өмірде үнемі алаңдаушылық, уайым немесе кернеу сезімі — мұның барлығы адамның физикалық және эмоциялық жағдайына теріс әсер етуі мүмкін.
Нервтік кернеуді жеңілдетуге арналған кеңестер
Тұрақты физикалық жаттығулар
Нервтік кернеуді жеңілдетудің ең тиімді жолдарының бірі — физикалық белсенділік. Тіпті қысқа серуендеу таза ауада көңіл-күйіңізді айтарлықтай жақсарта алады. Физикалық жаттығулар эндорфиндер — «бақыт гормондарын» шығаруға ықпал етеді, олар стрессті төмендетіп, көңіл-күйді жақсартады.
Физикалық белсенділік тек стрессті жеңілдетіп қана қоймай, ұйқының сапасын да жақсартады.
Медитация және тыныс алу жаттығулары
Медитация және тыныс алу жаттығулары — бұл кернеуді жеңілдетудің қарапайым, бірақ күшті құралдары. Тыныс алуды саналы түрде бақылап, қазіргі сәтке көңіл бөлу сізге босаңсуға және стрессті азайтуға көмектеседі. Алдымен терең тыныс алу техникасын қолданып көріңіз: 4 секунд бойы терең тыныс алып, 4 секундқа деміңізді ұстап тұрыңыз, содан кейін 6 секундта баяу дем шығарыңыз. Осы жаттығуды күнде бірнеше рет орындауға болады.
Медитация және mindfulness (саналы болу) практикасы өткен немесе болашақ туралы ойланбай, осы сәтте болуға көмектеседі және нерв жүйесін тыныштандырады.
Дұрыс тамақтану және сұйықтықты жеткілікті қабылдау
Тамақтанудың нервтік жүйеге әсерін төмендетуге көмектесетін маңыздылығын төмен бағаламаңыз. Соңғы зерттеулер көрсеткендей, витаминдер мен минералдарға бай сау тамақтану нервтік кернеумен күресуге көмектеседі. Көкөністер, жемістер, жаңғақтар, балық және тұтас дәнді дақылдар ағзадағы алмасу процестерін қалыпқа келтіруге және көңіл-күйді жақсартуға ықпал етеді.
Сондай-ақ, сусызданудан аулақ болу керек. Су ішпеу шаршау мен ашушаңдықты күшейтуі мүмкін, сондықтан тұрақты су ішу маңызды.
Ұйқы және демалыс
Нервтік кернеуді жеңілдетуде маңызды аспектілердің бірі — толыққанды ұйқы. Ұйқының жетіспеушілігі стресс деңгейін арттырып, ағзаның жүктемелерге қарсы тұру қабілетін төмендетеді. Ұйқыға жақсы жағдай жасау үшін: бөлмені қараңғы етіп жасаңыз, ұйықтар алдында электронды құрылғыларды қолданудан аулақ болыңыз және ұйқыға кету үшін тұрақты уақытты белгілеп алыңыз.
Уақытты басқару және басымдықтарды анықтау
Стресс көбінесе біз тапсырмалардың көптігінен немесе міндеттерді орындауға қабілетсіздік сезімінен туындайды. Уақытты тиімді басқаруды және басымдықтарды анықтауды үйреніңіз. Тапсырмалардың тізімін жасап, оларды маңыздылығына қарай ұйымдастырыңыз. Бұл сізге жағдайды бақылап отырғаныңызды және алаңдаушылықтың азайғанын сезінуге көмектеседі.
Әңгімелесу және қолдау
Стресспен жалғыз күресудің қажеті жоқ. Жақындарыңызбен сөйлесу, өз сезімдеріңізбен бөлісу және қолдау табу маңызды. Егер нервтік кернеу созылмалы сипатқа ие болса, психологқа немесе психотерапевтке жүгінуден тартынбаңыз. Проблемалар мен сезімдеріңізді талқылау стрессті төмендетіп, эмоциялық жағдайды жеңілдетеді.
Босаңсу техникасы және массаж
Массаж және релаксация процедуралары да кернеуді жеңілдетуге көмектеседі. Бұлшықет шымырлығын босату үшін кәсіби массажистке баруға болады, немесе өзін-өзі массаждау техникаларын қолдана аласыз: жеңіл сипау және созылу. Сондай-ақ, арнайы релаксация ванналары мен ароматерапия нерв жүйесіне тыныштандыратын әсер етеді.
Табиғатта уақыт өткізу
Табиғаттың нерв жүйесін тыныштандыру қабілеті өте күшті. Ашық ауада уақыт өткізіңіз, саябақтарда серуендеп, табиғатта йогамен айналысыңыз немесе жай ғана су жағасында отырыңыз — бұның барлығы босаңсуға және күш-қуат алуға көмектеседі.
Нервтік кернеуді жеңілдетудің ең тиімді жолдарының бірі — физикалық белсенділік. Тіпті қысқа серуендеу таза ауада көңіл-күйіңізді айтарлықтай жақсарта алады. Физикалық жаттығулар эндорфиндер — «бақыт гормондарын» шығаруға ықпал етеді, олар стрессті төмендетіп, көңіл-күйді жақсартады.
Физикалық белсенділік тек стрессті жеңілдетіп қана қоймай, ұйқының сапасын да жақсартады.
Медитация және тыныс алу жаттығулары
Медитация және тыныс алу жаттығулары — бұл кернеуді жеңілдетудің қарапайым, бірақ күшті құралдары. Тыныс алуды саналы түрде бақылап, қазіргі сәтке көңіл бөлу сізге босаңсуға және стрессті азайтуға көмектеседі. Алдымен терең тыныс алу техникасын қолданып көріңіз: 4 секунд бойы терең тыныс алып, 4 секундқа деміңізді ұстап тұрыңыз, содан кейін 6 секундта баяу дем шығарыңыз. Осы жаттығуды күнде бірнеше рет орындауға болады.
Медитация және mindfulness (саналы болу) практикасы өткен немесе болашақ туралы ойланбай, осы сәтте болуға көмектеседі және нерв жүйесін тыныштандырады.
Дұрыс тамақтану және сұйықтықты жеткілікті қабылдау
Тамақтанудың нервтік жүйеге әсерін төмендетуге көмектесетін маңыздылығын төмен бағаламаңыз. Соңғы зерттеулер көрсеткендей, витаминдер мен минералдарға бай сау тамақтану нервтік кернеумен күресуге көмектеседі. Көкөністер, жемістер, жаңғақтар, балық және тұтас дәнді дақылдар ағзадағы алмасу процестерін қалыпқа келтіруге және көңіл-күйді жақсартуға ықпал етеді.
Сондай-ақ, сусызданудан аулақ болу керек. Су ішпеу шаршау мен ашушаңдықты күшейтуі мүмкін, сондықтан тұрақты су ішу маңызды.
Ұйқы және демалыс
Нервтік кернеуді жеңілдетуде маңызды аспектілердің бірі — толыққанды ұйқы. Ұйқының жетіспеушілігі стресс деңгейін арттырып, ағзаның жүктемелерге қарсы тұру қабілетін төмендетеді. Ұйқыға жақсы жағдай жасау үшін: бөлмені қараңғы етіп жасаңыз, ұйықтар алдында электронды құрылғыларды қолданудан аулақ болыңыз және ұйқыға кету үшін тұрақты уақытты белгілеп алыңыз.
Уақытты басқару және басымдықтарды анықтау
Стресс көбінесе біз тапсырмалардың көптігінен немесе міндеттерді орындауға қабілетсіздік сезімінен туындайды. Уақытты тиімді басқаруды және басымдықтарды анықтауды үйреніңіз. Тапсырмалардың тізімін жасап, оларды маңыздылығына қарай ұйымдастырыңыз. Бұл сізге жағдайды бақылап отырғаныңызды және алаңдаушылықтың азайғанын сезінуге көмектеседі.
Әңгімелесу және қолдау
Стресспен жалғыз күресудің қажеті жоқ. Жақындарыңызбен сөйлесу, өз сезімдеріңізбен бөлісу және қолдау табу маңызды. Егер нервтік кернеу созылмалы сипатқа ие болса, психологқа немесе психотерапевтке жүгінуден тартынбаңыз. Проблемалар мен сезімдеріңізді талқылау стрессті төмендетіп, эмоциялық жағдайды жеңілдетеді.
Босаңсу техникасы және массаж
Массаж және релаксация процедуралары да кернеуді жеңілдетуге көмектеседі. Бұлшықет шымырлығын босату үшін кәсіби массажистке баруға болады, немесе өзін-өзі массаждау техникаларын қолдана аласыз: жеңіл сипау және созылу. Сондай-ақ, арнайы релаксация ванналары мен ароматерапия нерв жүйесіне тыныштандыратын әсер етеді.
Табиғатта уақыт өткізу
Табиғаттың нерв жүйесін тыныштандыру қабілеті өте күшті. Ашық ауада уақыт өткізіңіз, саябақтарда серуендеп, табиғатта йогамен айналысыңыз немесе жай ғана су жағасында отырыңыз — бұның барлығы босаңсуға және күш-қуат алуға көмектеседі.
Қорытынды
Нервтік кернеу — бұл организмнің стресске табиғи реакциясы, бірақ оны жеңуді үйрену денсаулық пен әл-ауқатты сақтаудың маңызды шарты болып табылады. Стрессті жеңілдетудің көптеген жолдары бар: физикалық белсенділік, медитация, дұрыс тамақтану, демалыс және жақындардың қолдауы. Егер нервтік кернеу созылмалы болып, күнделікті өмірге кедергі келтірсе, кәсіби көмекке жүгінуді ұмытпаңыз.
